Wypłacona pracownikowi przez pracodawcę na zasadzie dobrowolności (nie w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa) odprawa tytułem likwidacji oddziału firmy nie stanowi podstawy składek zusowskich.
Interpretacja ZUS
Lublin, dnia 14 października 2016 r.
WPI/200000/43/1019/2016
DECYZJA nr 1019/2016
Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz.U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 963) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 20 września 2016 r. przez przedsiębiorcę (…), uzupełnionym w dniu 3 października 2016 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy odprawy dla pracowników wnioskodawcy w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za pracę, która ma być wypłacona w związku z rozwiązaniem stosunków pracy na skutek likwidacji oddziału wnioskodawcy.
UZASADNIENIE
W dniu 20 września 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Wnioskodawca przedstawił opis zdarzenia przyszłego.
Firma zamyka swój oddział w z dniem 31.12.2016 r. Wszyscy zatrudnieni w oddziale pracownicy zakończą stosunek pracy z dniem 31.12.2016 roku w wyniku upływu okresu, na który została zawarta umowa o pracę. Pracodawca mimo, ze nie ma obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników chce wypłacić odprawę w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
Wnioskodawca powziął wątpliwość czy w związku z tym korzysta wówczas ze zwolnienia z oskładkowania takiej odprawy składkami ubezpieczeń społecznych zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe?
W dniu 23 września 2016 r. Zakład wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie wniosku złożonego w dniu 20 września 2016 r. poprzez wskazanie, czy odprawy w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, które mają być wypłacone pracownikom wnioskodawcy po rozwiązaniu stosunków pracy z dniem 31.12.2016 r. stanowią przychody z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
W dniu 03 października 2016 r. Wnioskodawca złożył odpowiedź na wezwanie Zakładu, w której poinformował, że wskazane we wniosku o interpretację odprawy w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, które maja być wypłacone pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy z dniem 31.12.2016 roku, stanowią przychody z tytułu stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w ocenie Wnioskodawcy korzystają ze zwolnienia z oskładkowania na podstawie § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Wnioskodawca przedstawiła własne stanowisko w sprawie:
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że może działać na korzyść pracowników. Mimo, że nie ma obowiązków wypłaty odprawy zgodnie ze wskazanymi przepisami, to wnioskodawca działa dla dobra pracowników.
Wnioskodawca jest zdania, że choć odprawy wypłacane przez niego są dobrowolnym świadczeniem, to i tak nadal przyjmują postać odprawy i mogą korzystać ze zwolnienia z oskładkowania składkami ubezpieczeń społecznych zgodnie z § 2 ust.1 pkt 3 wskazanego wyżej rozporządzenia.
Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.
Ponadto w myśl art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.
Zagadnienia dotyczące ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne są regulowane za pośrednictwem przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych i stosownych aktów wykonawczych, w tym rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2236).
Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.
Zakład wskazuje przy tym, iż z brzmienia art. 83 d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynikają ramy przedmiotowe spraw możliwych do rozstrzygnięcia w tym trybie na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez Zakład kwalifikacji przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe Zakład dokonał interpretacji przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych opierając się na informacji w powyższym zakresie przekazanej przez Wnioskodawcę w treści odpowiedzi na wezwanie Zakładu złożonej w dniu 3 października 2016 r.
Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia — podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.
Z konstrukcji wskazanego przepisu wynika, że decydującą przesłankę w kontekście zwolnienia określonego świadczenia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne zostało uznane istnienie nierozerwalnej więzi pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a powstaniem roszczenia o wypłatę pracownikowi określonego świadczenia (bez względu na jego nazwę). W konsekwencji, wyłączeniu z postawy wymiaru składek podlegają zarówno świadczenia przysługujące na podstawie przepisów prawa pracy tj. Kodeksu Pracy, ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jak i inne wypłacone pracownikowi z tytułu rozwiązania stosunku pracy odprawy, odszkodowania, rekompensaty ustalone drogą dobrowolnych porozumień pomiędzy pracodawcą a organizacjami związkowymi, wynikające z układów zbiorowych pracy a także ustalone na podstawie umowy z konkretnym pracownikiem. Koniecznym warunkiem wyłączenia takiego świadczenia z podstawy wymiaru składek jest jednakże bezpośredni i nierozerwalny związek pomiędzy jego wypłatą, a rozwiązaniem stosunku pracy, natomiast bez znaczenia pozostaje jego wysokość.
Z treści wniosku z dnia 14 września 2016 r. wynika, że Wnioskodawca zamyka działalność swojego Oddziału i z dniem 31.12.2016 r. wszyscy zatrudnieni w oddziale pracownicy zakończą swój stosunek pracy. Wnioskodawca pomimo braku obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników zamierza wypłacić odprawę w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Ponadto w odpowiedzi na wezwanie złożonej w dniu 06 października 2016 r. Wnioskodawca wskazał, że odprawy w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, które mają być wypłacone pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy z dniem 31.12.2016 r. stanowią przychody z tytułu stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W świetle powyższego mając na uwadze wykazany przez Wnioskodawcę nierozerwalny związek podlegających wypłacie odpraw związanych z rozwiązaniem stosunku pracy w wysokości jednomiesięcznych wynagrodzeń dla pracowników Wnioskodawcy uznać należy, że opisane we wniosku odprawy, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na mocy § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
W konsekwencji, w świetle obowiązujących przepisów i przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 14 września 2016 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy odpraw, które mają być wypłacone pracownikom Wnioskodawcy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.
POUCZENIE
Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.
Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.
Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego we (…)
Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.
źródło: http://www.zus.pl/
